Trong thể thao, chúng ta thường nghe về doping và các quy định về doping. Vậy doping là gì? và quy định về doping trong thể thao như thế nào, hãy theo dõi bài viết này để cùng tìm ra câu trả lời.
Doping là gì?
Theo Ủy ban Olympic châu Âu, doping là việc sử dụng ma túy hoặc chất kích thích nhằm đánh lừa thành tích thể thao và can thiệp vào tinh thần thể thao chân chính cũng như đạo đức thể chất và tâm lý của vận động viên. Trên thực tế, chất kích thích có thể làm tăng lưu lượng máu, cải thiện thể lực ở các vận động viên và giúp họ hoạt động tích cực mà không mệt mỏi.
Việc sử dụng bất hợp pháp các loại thuốc tăng cường thành tích được coi là phi đạo đức, đó là lý do tại sao hầu hết các tổ chức thể thao quốc tế, bao gồm Ủy ban Olympic Quốc tế, đã cấm doping trong thi đấu.
Có mấy loại doping?
- Doping máu: Loại này có tác dụng cực lớn nhờ tăng cường lượng oxy qua hồng cầu. Mặc dù khi sử dụng, vận động viên sẽ có thể thi đấu, vận động vượt trội nhưng nó ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Loại thuốc doping máu có tên khoa học là Erythropoetin, Darbapoetin…
- Doping cơ: Thuốc doping cơ được sử dụng phổ biến là EPO hay Trimetazidine. Khi sử dụng loại thuốc này, vận động viên cũng có những chuyển biến lớn trong thi đấu. Nó thường được các vận động viên điền kinh, cử tạ, bóng đá… sử dụng.
- Doping thần kinh: Loại thuốc doping này sẽ điều khiển và phản hồi cơ bắp tới hệ thần kinh, nó giúp tăng sự bền bỉ, dẻo dai…
Kiểm tra doping là gì?
Các quy định về doping trong bóng đá và các môn thể thao khác là gì? Trước khi bắt đầu giải đấu, BTC sẽ thiết lập một hình thức kiểm tra chất kích thích. Ngoài ra, các quy định khác nhau sẽ được thiết lập cho mỗi cuộc thi liên quan đến việc lựa chọn vận động viên để kiểm tra doping.
Xét nghiệm doping thường được thực hiện theo hai cách: xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm nước tiểu. Tuy nhiên, xét nghiệm nước tiểu vẫn là phương pháp phổ biến nhất.
Các bước kiểm tra doping được thực hiện như sau:
- Thử nghiệm ngẫu nhiên: Các vận động viên sẽ được lựa chọn ngẫu nhiên để tham gia kiểm tra doping. Thông thường, người ta sẽ chọn những vận động viên có thành tích tốt hoặc vị trí cao trong các cuộc thi.
- Thu thập mẫu: Các vận động viên được yêu cầu cung cấp mẫu nước tiểu hoặc máu để kiểm tra. Mẫu sẽ được đóng gói và gửi đến phòng thí nghiệm.
- Phân tích mẫu: Tại phòng thí nghiệm, các nhà khoa học sẽ tiến hành phân tích mẫu để tìm kiếm các chất cấm có trong cơ thể vận động viên. Các chất này có thể là hormone tăng trưởng, steroid hoặc các loại chất kích thích.
- Kiểm tra kết quả: Khi các nhà khoa học phân tích xong, kết quả sẽ được gửi đến cơ quan quản lý thể thao hoặc tổ chức cuộc thi. Nếu kết quả dương tính, vận động viên đó sẽ bị cấm thi đấu trong một thời gian nhất định.
Tại sao cấm vận động viên sử dụng doping trong thể thao
Doping là chất kích thích bị cấm tuyệt đối trong lĩnh vực thể thao. Do đó trong trường hợp bị phát hiện, vận động viên sẽ phải chịu những hậu quả nghiêm trọng cả về sức khỏe, tinh thần và cả sự nghiệp. Sỡ dĩ chất kích thích này bị cấm tuyệt đối với mục đích:
Đảm bảo tính công bằng trong thể thao
Thể thao giúp tăng cường sức mạnh đồng thời tăng ý chí, động lực cho mọi người thông quan hình thức đối kháng. Vì vậy các vận động viên chân chính coi việc rèn luyện và thi đấu cần xuất phát từ chính thực lực cùng sự cố gắng của bản thân. Một trấn đấu tham gia đối với họ nhằm khẳng định sức mạnh mà còn đại diện cho vinh quang của tập thể.
Vì vậy nếu sử dụng doping trong thi đấu thì đó đồng nghĩa với việc gian lận trong thi cử. Vận động viên sử dụng những hành vi phi thể thao để đem lại thành công cho mình. Chắc chắn thành công đó không bền vững thậm chí bản thân cảm thấy hổ thẹn vì hành động gian lận của mình. Việc thiếu công bằng trong thi đấu nhờ sử dụng doping khiến bản thân người dùng không đánh giá đúng thực lực, trình độ của mình.
Hình thức kiểm tra doping là gì đi nữa đều được quy về mục đích mang lại công bằng trong thi đấu thể thao. Bạn thi đấu bằng chính sức lực và khả năng của mình thì chiến thắng đạt được trở nên vẻ vang, ý nghĩa. Nếu chiến thắng nhờ những hành vi vô đạo đức thì chiến thắng đó không trọn vẹn. Đặc biệt đảm bảo công bằng trong thể thao giúp các vận động viên có động lực, cố gắng hết mình vì màu cờ sắc áo.
Bảo vệ sức khỏe vận động viên
Doping là chất kích thích nên sử dụng với liều lượng lớn sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe nghiêm trọng hơn thì nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy cần hạn chế tuyệt đối sử dụng các thuốc doping nhằm bảo vệ sức khỏe của mình và tiếp tục con đường thi đấu đỉnh cao. Theo nghiên cứu từ các chuyên gia, nếu sử dụng doping quá liều và trong thời gian dài thì gây nên những hậu quả như:
- Người dùng gặp phải hội chứng tay chân run lẩy bẩy: Sử dụng doping quá nhiều sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương. Khi đó hệ thần kinh tứ chi sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng và gây nên tình trạng mất ngủ kéo dài, suy nhược cơ thể.
- Phương pháp doping máu giúp cung cấp lượng oxy lớn thông qua việc trao đổi hồng cầu. Tuy nhiên điều này khiến cơ thể vận động viên bị tình trạng tán huyết, sốt, nổi mẩn ngứa, nhiễm khuẩn gan…
- Doping giúp sản sinh lượng lớn các hormone và nội tiết tố trong cơ thể. Mặc dù vậy khi sử dụng quá nhiều khiến cơ thể người dùng bị yếu các cơ, to các đầu chi hoặc có thể dẫn đến bệnh tiểu đường.
- Doping khiến cơ thể vận động viên nữ có xu hướng nam hóa. Hiện nay các loại thuốc doping thường kích dục tố nam testosterone để nhằm làm tăng thể tích và sức mạnh cơ. Vì vậy khi vận động viên nữ sử dụng nhiều sẽ xuất hiện tình trạng giọng nói trầm lại, gương mặt nổi mụn, râu và lông mọc nhiều hơn, kinh nguyệt bị rối loạn.
- Đối với vận động viên nam sử dụng thường xuyên doping sẽ bị teo tinh hoàn, lượng tinh dịch giảm và có thể dẫn đến liệt dương.
Mong rằng những chia sẻ này đã giúp bạn biết được doping là gì và kiểm tra doping là gì trong các môn thể thao. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.
